Dan toch maar van Kinderboerderij de Hertenkamp naar Schapenkamp?

Op donderdag 26 januari werd in de Tweede Kamer de nieuwe 'positieflijst' voor het houden van huis- en hobbydieren van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit besproken.

Op de positieflijst staan dieren die particulieren en ook kinderboerderijen mógen houden. Dieren die er niet op staan, zijn verboden. Op de nieuwe lijst, die volgend jaar januari van kracht wordt, ontbreken voor het eerst de damherten. Dat betekent dus dat hertenkampen opgeheven moeten worden. Hertenkampen zullen niet in één keer verdwijnen, lazen we in het AD. ,,Ze mogen nog even blijven bestaan”, zei de minister. ,,Maar als een hert overlijdt mag deze niet vervangen worden.”


Dat duurt dus nog even, want een hinde (vrouw) kan 16 jaar oud worden, een hert (man) 8 tot 10 jaar. In gevangenschap zelfs twintig jaar.

Het ziet er naar uit dat de lijst ongeschonden door het debat is gekomen: een kleine minderheid tekende protest aan tegen het schrappen van herten op de positieflijst. Wellicht brengt grootschalig protest uit de samenleving daar verandering is, maar dat is nog afwachten.

Wat zijn de argumenten tegen het in standhouden van hertenkampen en wat pleit er vóór?

Gevaarlijk en onnatuurlijk
De argumenten om het fenomeen hertenkamp te ontmantelen is tweeledig en door wetenschappers onderzocht. Het gaat om het welzijn van het hert en de veiligheid van de hertenhouder. In de publiciteit voorafgaand aan het debat ging het voornamelijk over de veiligheid: herten kunnen gevaarlijk zijn als ze tijdens de bronstijd hun hindes verdedigen en hun gewei inzetten om 'indringers' weg te jagen. Een gevaar dat door de verzorgers van de ca. 250 hertenkampen in Nederland, gezien de vele reacties, nauwelijks werd herkend... Ook op de Hertenkamp in Hilversum is in haar 85-jarige bestaan nooit een dergelijk incident genoteerd.
Tijdens het debat benadrukte minister van Landbouw (en in dit geval Natuur) Piet Adema vooral het aspect van het dierenwelzijn. Herten horen in de vrije natuur en niet achter hekken, zo stelde hij. Er werd opmerkelijk veel over 'kampjes' gesproken: ze zouden te weinig ruimte hebben. En er was sprake van een 'Bambi-gevoel' waar we maar afscheid van moeten nemen.

Diervriendelijk
Kinderboerderij de Hertenkamp in Hilversum heeft eerder al haar prioriteiten ten aanzien van dierenwelzijn vastgelegd.
- De populatie van de Kinderboerderij omvat dieren waarmee kinderen in het dagelijks leven worden geconfronteerd: van 'huis'dieren als cavia's, konijnen en volièrevogels, tot vrijlopende viervoeters als pony's of schapen en herten. Wilde of exotische dieren horen niet thuis op de Kinderboerderij."
- De dieren worden dusdanig ondergebracht dat zij hun natuurlijke gedrag kunnen volgen, met voldoende ruimte en aandacht.
- Dieren die in groepsverband leven, zullen altijd in groepen gehouden worden. Wanneer een sociaal dier zijn of haar partner verliest, zal op snelle termijn vervangend gezelschap gevonden worden.

Leren van de natuur te houden (en later te onderhouden)
Op kinderboerderij de Hertenkamp komen kinderen in contact met dieren en leren ze te waarderen. Ze krijgen er ook lessen in bijvoorbeeld hoe de kringloop in elkaar zit: een dier eet, wat-ie daarna uitpoept, wat wij vervolgens weer gebruiken als mest - om er weer eten mee te kweken... Of hoe een trui gemaakt wordt: van wol van schapen.
Melk komt niet uit een pak (zoals kinderen laatst antwoordden toen we vroegen naar de oorsprong), melk komt uit een koe!

Hoe zit dat dan met herten? Die leven in de vrije natuur, om ons heen. Dat betekent dat we goed voor die natuur, die natuurlijke ruimte, moeten zorgen. Maar hoe ziet een hert er dan uit? Dat weet je alleen als je heel vroeg op staat en de bossen in trekt. En welk kind doet dat? Kinderen in contact laten komen met óók herten zal ze een beter begrip voor het dier bijbrengen. En wellicht zullen ze ook later zich blijven inspannen om die dieren in het wild hun natuurlijke habitat te laten behouden!

Behouden of laten uitsterven?
Het laten uitsterven van hertenkampen stuit op een paar grote, praktische en ethische bezwaren. De groep die nu de hertenwei bevolkt, bestaat uit één man, veel vrouwen en een paar jonge, nog gewei-loze mannetjes. Praktisch gesproken zouden dus alle mannen verwijderd moeten worden. Die jonkies worden ook volwassen. Ze zouden in de praktijk van nu worden overgeplaatst naar een andere plek. De volwassen man wordt ook eens in de twee jaar geruild, om inteelt te voorkomen.
Maar vanaf volgend jaar mag 'fokken' niet meer - en hou dat maar eens tegen als de bronstijd weer aanbreekt...

Dus blijft er in de visie van het Ministerie alleen een groep hindes van allerlei leeftijden over, tot er uiteindelijk nog maar één is.
En die slinkende groep zal toenemend doodongelukkig zijn, want damherten zijn groepsdieren.

Wij worden daar niet gelukkig van.

En oh ja... die titel van dit artikel? Die komt door een gemeentelijke website publicatie over verlichting in Hilversum: lees vooral het onderschrift :-)